گبه یکی از ۳۰۰ مدل و نوع فرشی است که در ایران بافته می‌شود. در این مقاله از وب سایت قالیشویی زن می‌خواهیم درباره این نوع فرش به خوبی بدانیم و بعد روش شستشوی مناسب آن را در قالیشویی با یک دیگر مرور کنیم.
گبه یکی از انواع فرش‌های عشایری است. روش بافت آن مانند بافت فرش است اما همواره از فرش‌های ضخیم‌تر است و وزن آن از انواع معمول فرش بیشتر. در قالیشویی اگر به صورت حرفه‌ای و تخصصی به شستشوی فرشی بپردازند باید به روش خاصی این دسته از فرش‌ها شسته شوند.
برعکس قالی‌های معمول که از انواع الیاف طبیعی و مصنوعی در بافت آنها استفاده می‌شود، گبه از آن دسته فرش‌‌هایی است که باید فقط از پشم خالص گوسفند بافته شود. در قدیم برای بالا بردن ارزش افزوده تولیدات روستایی بعد از فصل چیدن پشم گوسفندان پشم‌های مرغوب را انتخاب کرده و می‌ریستند و از آنها علاوه بر لباس‌هایی مناسب تمام فصول در صورت زیاد بودن پشم‌های چیده شده گبه می‌بافتند.
عشایر گبه را بیشتر برای مصرف خود می‌بافتند برعکس گلیم که بیشتر برای جهیزیه دختران بافته می‌شد. در قدیم که قالیشویی وجود نداشت بعد از بافت گبه را به رودخانه می‌بردند و آن را وارد آب رود می‌کردند وزن گبه به صورت متوسط در هر متر مربع ۳ کیلو است و عملا سنگین‌ترین فرش بافته در ایران است. آب کشی یک گبه بسیار مشکل بوده. برای همین به صورت جمعی این کار را انجام می‌داند.
گبه از ضخامتی دو تا سه برابر یک فرش معمول دستباف برخوردار است. دلیل این ضخامت زیاد هم آن بوده است که در سیاه چادر‌های عشایر زیر پا پهن می‌شد و علاوه بر آن که سفتی زمین را نرم می‌کرده، باعث گرم شدن زمین نیز می‌شده است.علاوه بر این گبه را عملا به عنوان یک تشک نیز می‌شد استفاده کرد.
پرز بافی این فرش چند برابر یک فرش معمول است و در آن دو تا سه برابر یک فرش پود به کار می‌رود همین هم موجب ضخامت زیاد این فرش می‌شود. علاوه بر نوع معمول گبه، یکی از انواع آن نیز گبه پتویی بوده است که از هر دو طرف پرز بافی می‌شده است. این گبه را به راحتی می‌توانستند به انوان گرمترین زیرانداز و روانداز ممکن در سخت‌ترین شرایط آب و هوایی استفاده کرد. با استفاده از این نوع قالی حتی زیر سخت‌ترین برف‌ها نیز می‌شد جان خود را حفظ کرد.
نقش گبه
گبه نیز مانند بسیاری دیگر از دست بافته‌های عشایر هیچ نقشه مشخصی برای بافت ندارد. بافنده حس خود را در زمان بافتن می‌بافد. همین موضوع نیز ارزش هنری گبه را به بسیار زیاد می‌کند. گبه‌ها گزارشی است از زندگی و حال و هوای زن یا مرد عشایری که آن را می‌بافد. در این دست بافته آرزو‌های مردمی را می‌بیند که از زندگی بسیار سریع شهری کاملا به دورند. ما در شبکه‌های اجتماعیمان چیز‌هایی که دوستشان داریم را قرار می‌دهیم حال آن که زن عشایر آن را روی گبه‌‌ای که می‌بافته نقش می‌زده است و اکنون نیز نقش می‌زند. گاهی این نقش‌ها مانند نقاشی‌های کودکان است که بر جذابیت نقش گبه می‌افزاید.
رنگ گبه و تأثیر آن در شستشوی در قالیشویی
در قدیم استفاده از رنگ عملا در قالی ها رخ نمی‌داده است. برای آن که فرش را به رنگ‌های خاصی ببافند از رنگ خود پشم‌ها استفاده می‌شده است از این رو این گبه‌ها تقریبا به هیچ عنوان رنگشان قاطی نمی‌شده. اکنون نیز که گبه‌ها با استفاده از رنگ‌های شیمیایی رنگ می‌شوند، نیز به خاطر به کار نبردن تعداد زیادی از رنگ‌ها در آن چندان نگرانی از بابت قاطی شدن رنگ در قالیشویی نداریم. اما اگر شستشوی اول گبه شما است حتما آن را باید با محلول ضد بید و حشرات بافت خوار آبکشی کنید. زیرا قالی در محیطی با حجم حشرات زیاد بافته شده است و البته پشمی تشکیل دهنده آن نیز کاملا ضدعفونی نشده و می‌تواند حاوی تخم بید باشد.
