گلیم کهگیلویه و بویراحمد
گلیمهای بافته شده در این منطقه بیش از هرچیز از طبیعت اطراف، اشیا مورد علاقه و اعتقادات و باورهای محلی الهام گرفته است. علاوه بر این گلیم کهگیلویه و بویراحمد وامدار هنر گلیمبافی عشایر بختیاری نیز میباشد. به عبارتی نتیجه صدها سال ییلاق و قشلاق این عشایر و ارتباط آنها با مردمان استان کهگیلویه و بویراحمد، موجب پدید آمدن این تغییرات در نقش و نگار گلیمهای این منطقه شده است.
نقش حوض محبوبترین نقش در میان گلیمهای این منطقه است. از این نقش بیش از هرچیز در زمینه و متن گلیم استفاده میکنند. استفاده از خطوط شکسته در این نقش، مشخصترین ویژگی آن است و در کنار آن نقوش گلهای کوچک به شکل پنج پر و چنگ، از دیگر ویژگیهایی است که نقش حوض را کامل میکند.
گلیمهای دارای نقش حوض در این منطقه دارای طرحهای گوناگونی هستند؛ که در ادامه به معرفی تعدادی از آنها میپردازیم.
نقش حوض ساده
این نقش قدیمیترین نقش در گلیمهای این منطقه است. امروزه به دلیل تنوعطلبی بیشتر، معمولا دیگر از نقش حوض ساده استفاده نمیشود؛ اما اگر به گلیمهای بافته شده در بیش از ۱۰۰ سال قبل بازگردید؛ نقش حوزه ساده را خواهید دید. این نقش یک مربع ساده است که در وسط گلیم قرار گرفته و نقش چنگ نیز در میانه آن بافته شده است. در این نقش هیچ نوع طرح دیگری از جمله گلهای کوچک وجود ندارد.
نقش حوض وسط
این نقش گلیم کهگیلویه و بویراحمد را میتوانید در دهههای ابتدایی قرن ۱۳ هجری شمسی بیابید. در این طرح بهجای یک حوض، چند حوض در میانه قالی قرار دارد. بهطور معمول رنگ داخل حوضها آبی و رنگ زمینه بیرون حوض لاکی است.
نقش خشتی
این طرح را علاوه بر گلیم کهگیلویه و بویراحمد، در فرشهای دستباف و ماشینی هم خواهید یافت. نقش خشتی بسیار محبوب است و در دکوراسیون خانههای مدرن نیز، خود را به خوبی جای داده است. گلیم نقش خشتی نیز میراث بهجای مانده از نقش حوض است. در این طرح حوضهای کوچکی به شکل خشتهای جدا از هم طراحی شده و طرح درون هر خشت به صورت مستقل و کاملا متفاوت از خشت دیگر طراحی شده است. همین این ویژگی که قرینههای معمول در گلیم را بههم زده، موجب محوبیت این گلیم در طراحی فضاهای مدرن و امروزی شده است.
نقش حوض در حوض
نقض حوض در حوض به نسبت سایر نقشهای گلیم از پیچیدگی بیشتری برخوردار است. این نقشها در نیم قرن اخیر بیش از همیشه مورد توجه قرار گرفته و بافته شدهاند. در این نقش وجود چند حوض در میان یکدیگر خصیصه اصلی طرح را شکل میدهد. در ظاهر نیز افزایش تعداد خطوط شکسته و کوتاهتر شدن این خطوط از ویژگیهای مهم این طرح است.
نقش حوض چند ضلعی
در این نقش گلیم کهگیلویه و بویراحمدی، حوضها از حالت چهار ضلعی خارج میشوند. به عنوان مثال حوضهای شش ضلعی از جمله طرحهای پرکاربرد در این زمینه است. وجود حاشیههای مزین شده به خرده گلها در این نقش بیش از سایر نقوش به چشم میخورد. به عبارتی میتوان این نقش را از جمله نقشهای شلوغ گلیم کهگیلویه و بویراحمد دانست.