در سال‌های اخیر شستشوی انواع فرش از حالت دستی فاصله گرفته و با استفاده از تجهیزات نوین انجام می‌شود. در واقع بسیاری از افراد به دلیل کمبود فضا، هدر رفت آب، نداشتن فرصت کافی و … شستشوی انواع فرش خود را به مراکز قالیشویی می‌سپارند. اما بهترین فصل برای شستشوی قالی کدام است؟ شرایط آب و هوایی در قالیشویی به روش سنتی و صنعتی چه نقشی دارد؟ در این مقاله با قالیشویی زن همراه باشید.
ضرورت شستشوی قالی
فرش یکی از مهم‌ترین بخش‌های خانه هر ایرانی است که به دلیل رفت و آمد فراوان در معرض آلودگی و تجمع گردوغبار قرار دارد. جارو زدن مرتب تا حد زیادی از تجمع آلودگی داخل الیاف فرش جلوگیری می‌کند. اما مقداری از گردوغبار به بخش‌های عمقی نفوذ کرده و به سادگی خارج نمی‌شود. در نتیجه مکان مناسبی برای رشد و گسترش باکتری و حشرات مختلف فراهم می‌شود. لازم به ذکر است که بسیاری از آلودگی‌ها حالت روغنی و چسبنده داشته و با ضربه به یا جارو از بین نمی‌روند.
همچنین خطر پوسیدگی فرش و امکان بروز حساسیت، آلرژی و بیماری‌های پوستی برای ساکنان افزایش می‌یابد. در صورت قرار داشتن فرش در آب و هوای گرم و مرطوب نیز امکان تشکیل قارچ در بافت فرش وجود دارد. رشد قارچ در فرش با علائمی چون تغییر رنگ و خوردگی نمایان می‌شود. این مخاطرات برای فرش‌های دستباف بیشتر از فرش ماشینی است.
امروزه به دلیل گسترش زندگی آپارتمانی و کمبود فضا و مشغله فراوان، شستشوی انواع فرش به مراکز قالیشویی سپرده می‌شود. البته نداشتن شناخت کافی افراد از الیاف و شوینده‌های مختلف و نگرانی در آسیب رساندن به فرش در حین شستشوی سنتی نیز در این امر دخیل است. یکی از موضوعات بسیار مهم در رابطه با تحویل فرش به این مراکز شناخت بهترین فصل برای شستشوی قالی است. البته قالیشویی سنتی و صنعتی از این جهت با یکدیگر تفاوت دارند و نمی‌توان زمان مشابهی برای هر دو آن‌ها در نظر گرفت.
بهترین فصل برای شستشوی قالی به روش سنتی
در قالیشویی سنتی یا دستی، تمامی مراحل شستشو و خشک کردن در فضای باز از قبیل پشت بام یا حیاط انجام می‌شود. شرایط آب و هوایی مناسب و تابش کافی نور خورشید یکی از لازمه‌های این روش است. به همین دلیل بهترین فصل برای شستشوی قالی در روش سنتی شش ماهه اول سال معرفی می‌شود. شستشوی فرش در فصول سرد و زیر باد و باران، علاوه بر کاهش کیفیت شستشو مدت زمان خشک کردن را نیز افزایش می‌دهد.
طولانی شدن روند خشک شدن فرش تبعات زیادی دارد؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان به افزایش خطر پوسیدگی فرش به دلیل رطوبت موجود در الیاف اشاره کرد. از طرفی امکان آسیب بافتی فرش به دلیل تحمل وزن آب در مدت زمان طولانی بیشتر است. جذب مجدد آلودگی و گردوغبار موجود در هوا را نیز می‌توان به موارد مذکور اضافه کرد. البته تابش مستقیم نور خورشید به فرش اثر سوء بر رنگ و الیاف قالی دارد.
لازم به ذکر است که فرش دستباف اغلب به شیوه سنتی یا دستی شستشو و خشک می‌شود. زیرا احتمال آسیب دیدن آن حین پاک‌سازی با دستگاه قالیشویی وجود دارد. به همین دلیل ایام گرم سال بهترین زمان برای شستن فرش‌های دستباف است.
بهترین فصل برای شستشوی قالی در روش صنعتی
در مراکز قالیشویی، شستشوی انواع فرش ماشینی و دستباف به دو شیوه انجام می‌شود. در یکی از این روش‌ها مشابه قالیشویی سنتی، فرش در فضای باز پهن و با بهره‌گیری از نیروی کار شستشو داده می‌شود. فرایند خشک کردن نیز در فضای باز و زیر تابش نور خورشید است.
با توجه به نکات مذکور بهترین فصل برای شستشوی قالی در این مراکز شش ماهه اول سال است. زیرا شرایط نامساعد جوی مانع شستشوی باکیفیت و خشک کردن به موقع فرش مشتری می‌شود. حتی در برخی شرایط خشک کردن تا دو هفته به طول می‌انجامد. به دلیل باقی ماندن طولانی مدت رطوبت در بافت فرش احتمال پوسیدگی آن افزایش می‌یابد. همچنین احتمال بو گرفتن یا تغییرشکل فرش روی میله نیز وجود دارد.
این موضوع برای مراکز قالیشویی پیشرفته و صنعتی وجود ندارد. زیرا در این مراکز شستشوی قالی در محیط سربسته و با استفاده از ماشین‌آلات دستی یا اتوماتیک انجام می‌شود. به همین دلیل شرایط آب و هوایی هیچ تأثیری بر روند کار ندارد. همچنین خشک کردن قالی در گرم‌خانه صورت می‌گیرد. مدت زمان خشک شدن فرش در گرم‌خانه در شرایط مختلف آب و هوایی حداکثر دو روز است. به عبارتی تمام ایام سال بهترین فصل برای شستشوی قالی در این مراکز است و محدودیتی برای آن‌ها وجود ندارد.
نکته
به دلیل رسم خانه تکانی عید نوروز در ایران، بیشترین مشغله مراکز قالیشویی در ماه آخر سال است. به همین دلیل احتمال بروز خطا یا تحویل دیرتر فرش در این ایام بالا است. برای برخورداری از خدمات این مراکز به بهترین شکل، توصیه می‌شود که پیش از ایام اسفند برای تحویل انواع قالی اقدام کرد.
سخن پایانی
یکی از مهم‌ترین سؤالات متقاضیان استفاده از خدمات مراکز قالیشویی، بهترین زمان تحویل فرش است. پاسخ این سؤال تا حد زیادی بر اساس نوع تجهیزات به کار رفته در این مراکز بستگی دارد؛ به‌عنوان‌مثال برای مراکز سنتی بهترین فصل برای شستشوی قالی شش ماهه اول سال است. زیرا فرایند شستشو و خشک کردن در فضای باز انجام شده و شرایط آب و هوایی در کیفیت کار دخیل است. اما در قالیشویی نوین، شستشوی انواع قالی در فضای سربسته و با دستگاه‌های اتوماتیک انجام می‌شود. در نتیجه محدودیتی به لحاظ وضعیت آب و هوایی برای آن‌ها وجود ندارد.
