آیا اصلاح بید خوردگی فرش در خانه امکان پذیر است؟

فرش زیباترین نقاشی است که در منزل هر ایرانی می‌درخشد و چشم نوازی می‌کند. این هنر لطیف به همان اندازه که لطافت دارد، به همان اندازه نیازمند مراقبت‌های درست و اصولی است. بی توجهی به فرش و رعایت نکردن نکات صحیح مراقبت از آن، می‌تواند آسیب‌های جدی و خطرناکی به فرش برساند. یکی از آسیب‌هایی که فرش به دلیل بی اهمیتی و ناآگاهی به آن می‌رسد، بید خوردگی فرش است. برای جلوگیری از آسیب بید خوردگی راه‌های مختلفی وجود دارد که با رعایت آن‌ها، به راحتی می‌توان از فرش محافظت کرد. همچنین راه‌هایی برای اصلاح بید خوردگی فرش وجود دارد که قالیشویی‌های معتبر، با ترمیم فرش بید زده، آن را رفو می‌کنند. برخی از افراد زمانی که فرش آن‌ها دچار بیدخوردگی می‌شود تصمیم می‌گیرند که در خانه آن را ترمیم کنند اما باعث می‌شوند که فرش دچار آسیب بیشتری شود. در این مقاله قصد داریم با ارائه روش‌هایی برای جلوگیری و از بین بردن بید خوردگی فرش و همچنین روش اصلاح فرش بید زده، شما را بیشتر با راه‌های مراقبت از فرش آشنا کنیم. در ادامه با قالیشویی زن همراه باشید.

بید خوردگی فرش چیست؟

بید حشره‌ای ریز و موذی زرد رنگ است که خسارات زیادی می‌تواند به فرش برساند. بید در لابه‌لای قسمت‌های تاخورده فرش‌هایی که الیاف پشمی دارند تخم گذاری می‌کنند از پروتئین موجود در پشم تغذیه می‌کنند؛ بنابراین فرش‌های دستباف با الیاف طبیعی پشم بیشترین آسیب را در برابر بید زدگی می‌بینند. اگر به صورت اصولی از فرش‌های پشمی نگهداری و محافظت نشود، بید چنان به تاروپود فرش حمله می‌کند و از بین می‌برد که گاهی اوقات قابل ترمیم و رفوگری نخواهد بود. از گذشته تاکنون از روش‌های صنعتی و سنتی مختلفی برای مبارزه با بید خوردگی فرش استفاده شده است.

فرش‌هایی که در مکان‌های تاریک یا محیط‌های مرطوب نگهداری می‌شوند بیشتر در معرض خطر بید خوردگی فرش هستند.

از علائم بید خوردگی فرش می‌توان به دیده شدن حشرات ریز روی فرش و حرکات سریع آن‌ها، دیده شدن لکه‌های سفید رنگ در زیر و روی فرش و همچنین ایجاد تارهای بسیار ریز در اطراف فرش اشاره کرد. از دیگر علائم عمیقی که فرش بید خورده دارد، خورده شدن گره‌های پشت فرش توسط بید و از بین رفتن قسمت‌هایی از بافت فرش است.

روش های جلوگیری از بید خوردگی فرش

• فرش‌هایی که پهن شده هستند و از آن‌ها استفاده می‌شود، ضروری است حداقل هفته‌ای یک بار به وسیله جاروهای دستی یا برقی به طور کامل غبارگیری شوند. غبارگیری منظم فرش از بید خوردگی فرش جلوگیری می‌کند.
• بهتر است برای نگهداری فرش‌هایی که لول شده و مصرفی ندارند، از محیط‌های رطوبتی و مکان‌های تاریک استفاده نشود. مکان‌های تاریک و رطوبتی محل خوبی برای رشد بیدها هستند.
• فرش‌های دستبافی که انبار می‌شوند قبل از انبار کردن کاملاً غبارگیری شوند. سپس روی سطح فرش مقداری نفتالین خرد شده یا مقداری کافور ریخته شود و فرش به صورت لول شده، جمع شود. نفتالین و کافور مواد مؤثری برای جلوگیری از بید خوردگی فرش هستند.
• برای پیشگیری از بید خوردگی فرش، لازم است فرش‌های انبار شده و بدون استفاده، هر چند وقت یک بار باز و بررسی شوند سپس برای انبار کردن مجدد فرش‌ها، تمامی مراحل انبار کردن اولیه اجرا شوند.
• به هنگام انبار کردن فرش، بهتر است به جای پیچیدن فرش در یک کاور پلاستیکی، از کاور پارچه‌ای یا کاغذی استفاده شود. کاورهای کاغذی رطوبت موجود در اطراف فرش را به خود جذب می‌کنند و مانع از بید خوردگی فرش می‌شود.
• تابلوفرش‌های دستباف که الیاف پشمی دارند باید به طور مرتب غبارگیری شوند. دیوارهای مرطوب می‌توانند محل خوبی برای رشد بیدها باشند.
• استفاده از تنباکو نیز در لابه‌لای فرش باعث جلوگیری از بید خوردگی فرش می‌شود.

روش های از بین بردن بیدخوردگی فرش

• فرش بید خورده را باید در محیطی با فضای باز آویزان کرد و سپس به آرامی فرش را تکاند تا بیدها از فرش بیرون بروند.
• در صورت مشاهده علائم اولیه بید خوردگی در فرش، می‌توان برای از بین بردن بید از اسپری‌های حشره کش معمولی استفاده کرد.
• اگر میزان بید خوردگی فرش بیشتر باشد، محلول‌ها و اسپری‌های مخصوص ضد بید، کشنده‌های خوبی برای از بین بردن بید هستند. باید دقت داشت این محلول‌ها، به بافت فرش آسیب نرسانند و باعث پوسیدگی یا تغییر رنگ فرش نشوند. همچنین باعث مسمومیت انسان نشوند.

اصلاح بید خوردگی فرش در قالیشویی

امروزه روش‌های بهتر و مؤثرتری برای مبارزه با بید زدگی فرش وجود دارد و همچنین فرش‌های بید خورده به روش‌های صحیح‌تری توسط متخصصین قالیشویی ترمیم می‌شوند. در قالیشویی‌های معتبر فرش‌هایی را که بافت آن‌ها در اثر بید خوردگی از بین رفته است با استفاده از نخ پشمی‌های مشابه آن، رفو می‌کنند. برای ترمیم فرش‌های بید خورده به قلاب پشت، قلاب رو و پشم و خامه‌هایی هم رنگ و هم جنس و هم قطر با خود فرش بید خورده نیاز است. کادر مجرب قالیشویی باتجربه‌ای که دارند با استفاده از وسایلی که در قالیشویی‌ها آماده است شروع به ترمیم فرش می‌کنند. در صورتی که نقشه فرش متقارن باشد رنگ گل‌های گره‌هایی که بافت آن‌ها سالم است را تشخیص می‌دهند و با استفاده از قلاب و نخ قسمت‌های بید خورده را می‌بافند. در صورتی که نقشه فرش سراسری باشد، ابتدا نقشه را می‌کشند و سپس شروع به بافتن فرش می‌کنند.